Sửa đổi bổ sung Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả: Đơn giản hóa thủ tục hành chính, đẩy mạnh phân cấp phân quyền

Ngày 19/3, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 3/2025 để thảo luận và cho ý kiến đối với 6 dự án luật, đề nghị xây dựng luật, trong đó có dự án sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả do Bộ Công Thương chủ trì soạn thảo.

Dự phiên họp có các Phó Thủ tướng Chính phủ; các Phó Bí thư Đảng uỷ Chính phủ; các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương.

Theo chương trình, tại phiên họp, Chính phủ xem xét, thảo luận về: Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi); Luật Cấp thoát nước; Luật Quản lý, phát triển đô thị; Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả; và đề nghị xây dựng Luật Doanh nghiệp (sửa đổi).

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại phiên họp

Phát biểu tại phiên họp, Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ, trong quá trình đề xuất, bổ sung, sửa đổi, hoàn thiện các quy định pháp luật phải đảm bảo 6 rõ: Những nội dung lược bỏ; những nội dung sửa đổi, hoàn thiện; những nội dung bổ sung; những nội dung cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính; những nội dung phân cấp, phân quyền; những vấn đề còn ý kiến khác nhau và những vấn đề khác cần báo cáo Thường trực Chính phủ, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét, chỉ đạo. Đồng thời, việc xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật mới phải đảm bảo nguyên tắc: Thể chế hoá chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước; những nội dung chưa có quy định pháp luật để điều chỉnh; những nội dung đã có quy định pháp luật nhưng thực tiễn đã vượt qua; những nội dung cần tháo gỡ vướng mắc; đơn giản hoá, cắt giảm thủ tục hành chính; phân cấp, phân quyền; những vấn đề còn có nhiều ý kiến khác nhau…

Dự thảo Luật được sửa đổi, bổ sung phù hợp với thực tiễn

Tại Phiên họp, đại diện Bộ Công Thương đã trình bày báo cáo về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Theo Báo cáo, Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả số 50/2010/QH12 có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2011. Sau 15 năm triển khai thi hành luật, đến nay đã bộc lộ một số bất cập cần phải rà soát để sửa đổi, bổ sung với các lý do sau:

Thứ nhất, bối cảnh quốc tế có nhiều biến động tạo nên thách thức lớn như: thuế phát thải các-bon (Emisions Trading System-ETS), Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon sẽ được Liên minh Châu Âu (EU) (CBAM)…gây sức ép lên thị trường xuất khẩu của Việt Nam, làm giảm sức cạnh tranh của hàng hóa, doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các mặt hàng công nghiệp xuất khẩu chủ lực của của Việt Nam như dệt may, da giày, nhựa, thép, điện, điện tử chế biến thủy sản…

Thứ hai, Việt Nam đã cam kết đưa phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Nhưng, các doanh nghiệp sản xuất Việt Nam đang thiếu các cơ chế tài chính hỗ trợ doanh nghiệp trong tuân thủ các quy định xanh.

Theo đó, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả nhằm thể chế hóa đầy đủ, hiệu quả các quan điểm, đường lối của Đảng, Nhà nước đối về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Đồng thời, nâng cao tính cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam trước thách thức từ quy định xanh của Châu Âu (Green Deal) như Thuế các-bon (ETS), cơ chế điều chỉnh các-bon xuyên biên giới (CBAM) lên hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu vào thị trường Châu Âu, Châu Mỹ, Nhật Bản … thông qua các công cụ hỗ trợ tài chính, cơ chế ưu đãi cho doanh nghiệp đầu tư các dự án về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả nhằm đáp ứng yêu cầu của thị trường xuất khẩu thông qua cơ chế quỹ;  thúc đẩy phát triển, mở rộng thị trường cho các ngành dịch vụ tư vấn năng lượng. Bên cạnh đó, góp phần chủ động, tích cực thực hiện các cam kết khi tham gia Công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu lần thứ 26 (COP26).

Sửa đổi bổ sung 21 khoản thuộc 18 Điều

Cũng theo báo cáo của Bộ Công Thương, Dự thảo Luật Sử dụng năng lượng và hiệu quả Dự án Luật bám sát theo 04 chính sách sửa đổi, bổ sung đã được Chính phủ đồng ý và trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội: Chính sách 1: Về nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước trong lĩnh vực sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; Chính sách 2: Về quản lý, phát triển đối với dịch vụ tư vấn năng lượng, kiểm toán năng lượng, đào tạo nhân lực trong lĩnh vực sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; Chính sách 3: Quy định về chính sách ưu đãi, công cụ hỗ trợ tài chính cho lĩnh vực sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; Chính sách 4: Chuyển đổi thị trường và quản lý hiệu suất phương tiện, thiết bị sử dụng năng lượng. Đồng thời kế thừa các nội dung được quy định tại 12 Chương và 48 Điều của Luật hiện hành, trong đó có 30 Điều được giữ nguyên. Dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện 21 khoản thuộc 18 Điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Thường trực Chính phủ tại cuộc họp ngày 12/3 vừa qua, liên quan đến việc làm rõ cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý, sự cần thiết của việc ban hành Luật, Bộ Công Thương đã hoàn thiện Tờ trình xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong đó nêu rõ và ngắn gọn các nội dung về cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý, sự cần thiết của việc ban hành Luật. 

Đối với ý kiến chỉ đạo liên quan đến kết cấu, bố cục, thuyết minh các nội dung cụ thể sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ tại dự thảo Luật, Bộ Công Thương đã rà soát lại bố cục, nội dung Dự thảo Luật đảm bảo ngắn gọn, bố cục tối giản (gồm 3 Điều). Tờ trình Chính phủ cũng đã nêu rõ các điều khoản bãi bỏ, điều khoản có chỉnh sửa, điều khoản bổ sung, thuyết minh rõ những thay đổi và nêu rõ lý do vì sao theo chỉ đạo của Thủ tướng tại cuộc họp ngày 12 tháng 3 tại Phụ lục 2 của Tờ trình, phần thuyết minh cũng khẳng định quá trình xây dựng dự án Luật đã bám sát 4 chính sách sửa đổi đã được thông qua tại Nghị quyết số 240/NQ-CP.

Đối với việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, phân cấp, phân quyền, Cơ quan soạn thảo đã rà soát kỹ Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả năm 2010, đơn giản tối đa các thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh. Tối ưu hóa các nội dung về phân cấp, phân quyền tại dự án Luật sửa đổi. Dự án Luật dự kiến sẽ giảm 2/4 thủ tục, đạt tỷ lệ giảm 50%. Còn nội dung liên quan tới việc phân cấp, phân quyền tại 04 khoản của 04 Điều của Luật hiện hành (Điều 30, Điều 32, Điều 39, Điều 40) và cải cách thủ tục hành chính tại 04 khoản của 03 Điều (Điều 34, Điều 35, Điều 39).

Về việc rà soát các nội dung thẩm quyền của Quốc hội và thẩm quyền các cơ quan khác, Bộ Công Thương đã rà soát và nhận thấy các nội dung của dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả đã làm rõ thẩm quyền của Quốc hội và các cơ quan khác cũng như cụ thể hóa những nội dung mới theo yêu cầu thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng.

Bên cạnh đó, tiếp thu ý kiến chỉ đạo liên quan đến bổ sung nội dung còn ý kiến khác nhau, Bộ Công Thương đã tiến hành rà soát và thấy rằng không còn nội dung có ý kiến khác nhau đối với dự thảo Luật.

Nguồn: theo Bộ Công Thương, "Sửa đổi bổ sung Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả: Đơn giản hóa thủ tục hành chính, đẩy mạnh phân cấp phân quyền", đăng ngày 20/03/2025, xem tại link https://moit.gov.vn/tin-tuc/hoat-dong/sua-doi-bo-sung-luat-su-dung-nang-luong-tiet-kiem-va-hieu-qua-don-gian-hoa-thu-tuc-hanh-chinh-day-manh-phan-cap-phan-quy.html?gidzl=g_QEKQWV9bwlx8jIhGClNgZeXrAm0YvUv-YA1EbGBWcxxuCBjLHvLhIzX0or124Fkk2806OstPmxhnuWNG, truy cập ngày 25/03/2025