Hiện nay theo quy định tại phụ lục 05 Thông tư số 10/2021/TT-BTNMT ngày 30/06/2021 của BTNMT, Sàn thao tác và lỗ khoan lấy mẫu của ống khói phải đáp ứng yêu cầu kỹ thuật để lấy mẫu phục vụ công tác quan trắc môi trường định kì.
Theo khoản 6 điều 17 Thông tư số 10/2021/TT-BTNMT quy định: "Ống khói phải có điểm (cửa) lấy mẫu khí thải với đường kính hoặc độ rộng theo quy định, có nắp đậy để điều chỉnh độ mở rộng, bố trí sàn thao tác đảm bảo an toàn, thuận lợi khi thực hiện việc lấy mẫu. Vị trí điểm lấy mẫu, đường kính hoặc độ rộng theo quy định tại Phụ lục 5 ban hành kèm theo Thông tư này".
Môi Trường Á Châu xin gửi tới Quý khách hướng dẫn làm sàn thao tác và xác định vị trí quan trắc cho việc lấy khí thải mẫu bằng thiết bị Isokinetic, Uni-Vos và đo nhanh bằng máy Testo 350.
- Sàn thao tác phải chắc chắn đảm bảo an toàn, đủ rộng để ít nhất 04 người có thể đứng thực hiện quan trắc khí thải (Chiều rộng mặt sàn tối thiểu tính từ vị trí quan trắc hướng ra là 1,8m.
Hình ảnh minh họa mặt bằng sàn thao tác ống khói
- Vị trí lắp sàn thao tác: Cách vị trí quan trắc (lỗ lấy mẫu) từ 60cm ÷ 65cm.
- Phía ngoài sàn thao tác phải có lan can bảo vệ.
Hình ảnh minh họa khoảng cách từ vị trí lỗ khoan đến mặt sàn thao tác
2. VỊ TRÍ QUAN TRẮC
2.1. Xác định vị trí lỗ quan trắc
2.1.1. Trường hợp D ≥ 0,3m.
- Nguyên tắc: vị trí lỗ quan trắc phải nằm trên mặt phẳng tiết diện của đoạn ống khói thẳng
- Cách xác định: vị trí lỗ quan trắc nằm trên ống khói dựa vào việc xác định đoạn A, đoạn B, đường kính trong D và thỏa mãn điều kiện: B ≥ 2D và A ≥ 0,5D. Trong trường hợp lý tưởng, vị trí lỗ quan trắc thỏa mãn điều kiện: B = 8D và A = 2D.
Hình ảnh minh họa vị trí lỗ mẫu
Điều kiện tối thiểu
Điều kiện lý tưởng
2.1.2. Trường hợp 0,1 m ≤ D < 0,3 m
- Nguyên tắc: vị trí lỗ quan trắc phải nằm trên mặt phẳng tiết diện của đoạn ống khói thẳng
- Cách xác định: vị trí lỗ quan trắc nằm trên ống khói dựa vào việc xác định đoạn A, đoạn B, đường kính trong D và thỏa mãn điều kiện: B ≥ 2D và A ≥ 2,5D. Trong trường hợp lý tưởng, vị trí lỗ quan trắc thỏa mãn điều kiện: B = 8D và A = 10D.
- Lưu ý: Đối với những ống khói nằm trong trường hợp này nên đưa về dạng ống hình tròn để thuận tiện cho việc xác định lỗ quan trắc.
Hình ảnh minh họa vị trí lỗ quan trắc
Điều kiện tối thiểu
Điều kiện lý tưởng
- Lỗ quan trắc bảo đảm đường kính từ 90 mm đến 110 mm, có nắp đậy để điều chỉnh độ mở rộng.
- Khoảng cách mặt bích cách đến thân ống thải từ 7 - 20 cm.
Hình ảnh minh họa kích thước lỗ khoan lấy mẫu
- Đối với ống khói hình tròn: yêu cầu ít nhất 02 quan trắc mẫu theo 02 phương vuông góc với nhau (trên cùng 1 mặt phẳng)
Hình ảnh minh họa 02 lỗ khoan lấy mẫu theo 02 phương vuông góc với nhau
- Đối với ống khói hình chữ nhật: căn cứ vào tỉ lệ giữa chiều dài, chiều rộng và số điểm hút mẫu của ống khói để chọn số lỗ quan trắc phù hợp theo phương vuông góc với nhau.
Hình ảnh minh họa cách tính toán vị trí quan trắc theo phương vuông góc với nhau
Lưu ý:
- Không làm vị trí quan trắc cho ống khói hình vuông hoặc chữ nhật tại giữa tâm của chiều dài hoặc chiều rộng.
- Đối với những ống khói có đường kính trong lớn, cần tăng thêm lỗ quan trắc đối xứng nhau để giảm yêu cầu của độ dài cần lấy mẫu.
- Lấy mẫu bụi khí thải và các thông số khác theo phương pháp đẳng tốc: Sàn thao tác không đáp ứng đủ bề rộng để thực hiện thì ống khói phải có vị trí để cố định thanh ròng rọc phục vụ treo cần lấy mẫu và các phần có liên quan như: Hệ thống buồng gia nhiệt, buồng impinger. Các bộ phận này có thể di chuyển ra và vào tại các điểm của ống khói (Xem hình minh họa bên dưới).
3. MỘT SỐ HÌNH ẢNH MINH HỌA
Hình ảnh thiết bị lấy mẫu Isokinetic và Uni-Vos
4. Cảnh báo vi phạm và mức xử phạt
Và tại khoản 6, điều 16 Nghị định 45/2022/NĐ-CP ngày 07/07/2022 của Chính phủ QUY ĐỊNH VỀ XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG: "Phạt tiền từ 60.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng đối với hành vi không bố trí sàn thao tác bảo đảm an toàn tại vị trí lấy mẫu nước thải, bụi, khí thải, lỗ lấy mẫu khí thải theo quy định".
Nguồn: Môi Trường Á Châu