Chuyển đổi xanh ngành Dệt May: Hướng đi bền vững cho tương lai

Ngành Dệt May  là một trong những ngành xuất khẩu chủ lực của đất nước, đóng góp lớn vào nền kinh tế quốc gia. Tuy nhiên, trước thách thức của biến đổi khí hậu và yêu cầu ngày càng cao từ thị trường quốc tế về sự bền vững, ngành Dệt May đang đứng trước một cuộc cách mạng xanh – chuyển đổi sang mô hình sản xuất và tiêu thụ có trách nhiệm với môi trường.

Các bước tiến quan trọng

Theo báo cáo từ Tổng cục Hải quan và Hiệp hội Dệt May Việt Nam, trong năm 2024, kim ngạch xuất khẩu ngành Dệt May ước tính đạt khoảng 44 tỷ USD, với tăng trưởng ổn định so với năm 2023. Việt Nam hiện là một trong những nhà xuất khẩu Dệt May lớn nhất thế giới, chủ yếu xuất khẩu sang các thị trường như Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản và Hàn Quốc.

Trong bối cảnh thế giới đang dần hướng đến những sản phẩm thân thiện với môi trường, các nhà sản xuất Dệt May Việt Nam cũng không ngừng cải tiến quy trình sản xuất, tích hợp các công nghệ xanh để nâng cao chất lượng sản phẩm và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Các sản phẩm vải organic, vải tái chế và các quy trình nhuộm không sử dụng hóa chất độc hại đang được nhiều doanh nghiệp trong ngành áp dụng, nhằm đáp ứng nhu cầu của thị trường quốc tế về sản phẩm xanh.

Công ty Cổ phần sợi Thế Kỷ là doanh nghiệp điển hình trong việc sử dụng nguyên liệu tái chế, đặc biệt là các loại sợi tái chế từ nhựa PET (Polyethylene Terephthalate). Bên cạnh đó, doanh nghiệp đã triển khai các giải pháp tiết kiệm năng lượng và giảm thiểu chất thải trong toàn bộ chuỗi cung ứng của mình. Công ty cũng đã phát triển các sản phẩm sợi bền vững, đáp ứng nhu cầu của các thị trường quốc tế về sản phẩm thân thiện với môi trường.

Sợi Thế Kỷ tập trung phát triển các loại sợi bền vững (Ảnh: Tạp chí Công Thương)

Hay như Tập đoàn Dệt May Phong Phú cũng là một trong những doanh nghiệp nổi bật trong việc sử dụng công nghệ tiên tiến để sản xuất sản phẩm xanh. Phong Phú đã áp dụng các giải pháp công nghệ như nhuộm vải không cần nước và sử dụng năng lượng mặt trời tại một số nhà máy của mình. Doanh nghiệp này cũng đã xây dựng các nhà máy xanh với hệ thống xử lý nước thải tiên tiến và cam kết giảm thiểu lượng khí thải CO2 từ các hoạt động sản xuất.

Còn tại Tập đoàn Dệt May Thành Công, đơn vị đã và đang triển khai nhiều biện pháp nhằm hướng đến sản xuất bền vững, bao gồm cả việc áp dụng công nghệ sản xuất sạch và sử dụng nguyên liệu tái chế. Tập đoàn còn đặc biệt chú trọng đến việc cải thiện quy trình nhuộm vải, giúp tiết kiệm nước và giảm thiểu việc sử dụng hóa chất độc hại. Thành Công cũng tham gia vào các dự án hợp tác quốc tế để phát triển các sản phẩm Dệt May thân thiện với môi trường, đồng thời thực hiện các cam kết bền vững với các đối tác thương mại quốc tế.

Theo đại diện Hiệp hội Dệt May Việt Nam (Vitas), chuyển đổi xanh là một trong những ưu tiên hàng đầu trong chiến lược phát triển của ngành Dệt May trong giai đoạn tới. Hiệp hội cho rằng, trong bối cảnh toàn cầu đang ngày càng chú trọng đến bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu, ngành Dệt May Việt Nam cần đẩy mạnh áp dụng các tiêu chuẩn về sản xuất xanh, từ việc sử dụng nguyên liệu bền vững cho đến cải thiện quy trình sản xuất.

Theo đại diện Hiệp hội Dệt May Việt Nam (Vitas), chuyển đổi xanh là một trong những ưu tiên hàng đầu trong chiến lược phát triển của ngành Dệt May trong giai đoạn tới. Hiệp hội cho “Chuyển đổi xanh không chỉ là một xu hướng mà là yêu cầu bắt buộc của thị trường toàn cầu. Các doanh nghiệp Dệt May Việt Nam cần đầu tư vào công nghệ mới, tiết kiệm năng lượng, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và đảm bảo quyền lợi cho người lao động. Đây cũng chính là cách để nâng cao giá trị sản phẩm và mở rộng thị trường xuất khẩu.” ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Hiệp hội Dệt May Việt Nam cho biết., trong bối cảnh toàn cầu đang ngày càng chú trọng đến bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu, ngành Dệt May Việt Nam cần đẩy mạnh áp dụng các tiêu chuẩn về sản xuất xanh, từ việc sử dụng nguyên liệu bền vững cho đến cải thiện quy trình sản xuất.

Tháo gỡ các rào cản

Chia sẻ tại Hội nghị tổng kết năm 2024 của Vista, ông Vũ Đức Giang, cho biết mặc dù ngành dệt may hiện tại chưa bị bắt buộc phải tuân thủ các quy định về giảm phát thải khí nhà kính, nhưng trong xu thế "xanh hóa" toàn cầu và hướng tới mục tiêu Netzero, các doanh nghiệp cần nhận thức rõ ràng rằng việc chủ động xanh hóa là điều cần thiết. Ông nhấn mạnh rằng việc chủ động xanh hóa không chỉ giúp các doanh nghiệp thích ứng với các chính sách mua hàng từ các nhà nhập khẩu, mà còn giúp nâng cao khả năng cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập quốc tế.

Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam Vũ Đức Giang chia sẻ về những khó khăn trong chuyển đổi xanh của ngành Dệt May Việt Nam

Năm 2025, Việt Nam đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu ngành dệt may đạt 47- 48 tỷ USD. Đây là một mục tiêu đầy tham vọng, đặc biệt trong bối cảnh các yêu cầu về tính bền vững và trách nhiệm xã hội ngày càng trở nên quan trọng đối với các thị trường quốc tế. Để hiện thực hóa mục tiêu này, cũng như mục tiêu chuyển đổi xanh ngành Dệt May Việt Nam, ông Giang đã chỉ rõ 5 rào cản lớn cần tháo gỡ trong thời gian tới đây:

Một là, rào cản liên quan đến chính sách thương mại của một số quốc gia và các thị trường nhập khẩu lớn. Trong bối cảnh hội nhập và phát triển, dự báo sẽ có nhiều biến động trong thời gian tới, điều này có thể tác động lớn đến ngành Dệt May Việt Nam.

Hai là vấn đề thiếu hụt nguồn cung phục vụ cho sản xuất. Để chuyển đổi xanh, ngành Dệt May cần đầu tư vào các dòng sản phẩm mới, phù hợp với xu hướng xanh hóa của ngành thời trang toàn cầu, như sợi tái chế, sản phẩm thân thiện với môi trường, và đáp ứng các yêu cầu của các nhãn hàng quốc tế.

Ba là vấn đề tài chính cho việc xanh hóa ngành Dệt May. Các doanh nghiệp Dệt May đang rất cần những chính sách hỗ trợ và tháo gỡ khó khăn để có thể chủ động đầu tư và đẩy nhanh quá trình chuyển đổi xanh.

Bốn là vấn đề nhận thức của doanh nghiệp trong việc chủ động đầu tư vào các giải pháp xanh và thực hiện các bước cần thiết để được cấp các chứng chỉ xanh, từ đó nâng cao uy tín và vị thế của ngành Dệt May Việt Nam trong quá trình phát triển bền vững.

Năm là nâng cao nhận thức của người tiêu dùng, cơ quan, bộ ngành và cộng đồng về sự phát triển xanh. Cần tăng cường truyền thông và giáo dục để nâng cao nhận thức chung về tầm quan trọng của phát triển bền vững và xanh hóa trong ngành Dệt May.

Chuyển đổi xanh là yếu tố then chốt để ngành Dệt May Việt Nam phát triển bền vững và duy trì vị thế cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Việc đạt được kim ngạch xuất khẩu ước tính của năm 2025 không chỉ phụ thuộc vào việc nâng cao chất lượng sản phẩm, mà còn phụ thuộc vào khả năng đáp ứng các yêu cầu khắt khe về bảo vệ môi trường và phát triển bền vững của các doanh nghiệp.

Nguồn: Sản xuất và tiêu dùng bền vững, "Chuyển đổi xanh ngành Dệt May: Hướng đi bền vững cho tương lai", đăng ngày 25/11/2024, xem tại link: https://scp.gov.vn/tin-tuc/t23998/chuyen-doi-xanh-nganh-det-may-huong-di-ben-vung-cho-tuong-lai, truy cập ngày 26/11/2024