Nhân rộng mô hình chế biến, xử lý rác thải hữu cơ phát triển chăn nuôi

Trong bối cảnh phát triển nông nghiệp bền vững, việc tận dụng nguồn phụ phẩm nông nghiệp để chế biến thức ăn chăn nuôi và xử lý rác thải hữu cơ đang trở thành hướng đi hiệu quả, góp phần giảm chi phí, bảo vệ môi trường và nâng cao thu nhập cho nông dân. Thời gian qua, nhiều huyện trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã tích cực triển khai các mô hình chế biến, xử lý rác thải hữu cơ, tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững trong chăn nuôi và sản xuất nông nghiệp.

Xã Nghĩa Tiến, thị xã Thái Hòa là một trong những địa phương tiên phong trong việc áp dụng kỹ thuật chế biến rác thải hữu cơ phục vụ chăn nuôi. Điển hình như gia trại của ông Phan Văn Quyền, một hộ chăn nuôi bò vỗ béo quy mô lớn, đã đạt được thành công đáng kể từ khi tham gia lớp tập huấn kỹ thuật xử lý phụ phẩm nông nghiệp.

Trước đây, gia đình ông Quyền thường chỉ sử dụng phụ phẩm nông nghiệp như lá mía, thân ngô, cỏ voi dưới dạng thức ăn thô cho gia súc. Hiệu quả dinh dưỡng thấp khiến ông phải phụ thuộc vào thức ăn công nghiệp với chi phí gần 1 triệu đồng mỗi ngày cho 30 con bò. Tuy nhiên, sau khi được hướng dẫn kỹ thuật chế biến và ủ men sinh học, ông đã tận dụng nguồn phụ phẩm để làm thức ăn lên men, kích thích tiêu hóa, giúp đàn bò khỏe mạnh hơn, giảm chi phí đáng kể và tăng năng suất. Chỉ trong vòng 2-3 tháng, trọng lượng của mỗi con bò tăng từ 50-70 kg lên khoảng 200 kg, mang lại thu nhập trung bình 250-300 triệu đồng mỗi năm.

Không chỉ riêng ông Quyền, hơn 50 hộ chăn nuôi khác tại xã Nghĩa Tiến cũng hưởng lợi từ mô hình này. Các hộ dân không chỉ chủ động nguồn thức ăn chăn nuôi mà còn xử lý hiệu quả rác thải nông nghiệp để sản xuất phân bón hữu cơ, cải thiện môi trường xung quanh.

Không chỉ dừng lại ở Nghĩa Tiến, mô hình chế biến rác thải hữu cơ còn được nhân rộng tại các huyện Nam Đàn, Đô Lương và Tân Kỳ. Những mô hình như nuôi gà bằng đệm lót sinh học, nuôi giun quế phục vụ chăn nuôi, và chế biến rơm rạ làm phân bón hữu cơ đã trở thành giải pháp thiết thực, giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường.

Đặc biệt, thị xã Thái Hòa được xem là khu vực triển khai hiệu quả nhất nhờ lợi thế phát triển chăn nuôi đại gia súc. Các phụ phẩm nông nghiệp được tận dụng tối đa để chế biến thức ăn chăn nuôi hoặc sản xuất phân bón, thay thế phương pháp đốt rơm rạ gây ô nhiễm như trước đây. Đây cũng là một trong những lý do Hội Nông dân tỉnh chọn Thái Hòa làm địa điểm triển khai dự án tuyên truyền xử lý rác thải hữu cơ, với sự hỗ trợ kinh phí gần 1 tỷ đồng mỗi năm từ Trung tâm Môi trường và Phát triển Bền vững thuộc Trung ương Hội Nông dân Việt Nam.

Dù đạt được những kết quả khả quan, việc nhân rộng mô hình vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Theo ông Hồ Văn Tý, Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Nghĩa Tiến, phần lớn lao động trẻ tại địa phương đã chọn đi làm ăn xa, chỉ những hộ gia đình thực sự chịu khó bám trụ với chuồng trại mới sẵn sàng áp dụng kỹ thuật mới.

Bên cạnh đó, việc triển khai các kỹ thuật tiên tiến như nuôi giun quế, dùng đệm lót sinh học, hay xử lý rác thải bằng chế phẩm sinh học cũng đòi hỏi nguồn lực đầu tư lớn. Hiện tại, dự án mới chỉ hỗ trợ chế phẩm sinh học để người dân xử lý thử nghiệm, với chi phí xử lý khoảng 120.000-150.000 đồng mỗi tấn phân hữu cơ. Tuy nhiên, để triển khai mô hình hiệu quả hơn, các hộ chăn nuôi cần đạt quy mô từ 10-30 con gia súc hoặc 100 con gia cầm trở lên.

Nhằm đảm bảo tính bền vững của các mô hình, Hội Nông dân tỉnh Nghệ An đang xây dựng Đề án "Vận động nông dân xử lý rác thải hữu cơ để phát triển chăn nuôi và bảo vệ môi trường" trình UBND tỉnh phê duyệt. Nếu được thông qua, đề án này sẽ tạo tiền đề để nhân rộng mô hình chế biến rác thải hữu cơ tại nhiều địa phương, góp phần giảm phát thải khí nhà kính, bảo vệ môi trường và thúc đẩy kinh tế nông thôn phát triển.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và yêu cầu về phát triển nông nghiệp xanh, những mô hình như tại Nghĩa Tiến, Nam Đàn hay Thái Hòa đang chứng minh tính hiệu quả vượt trội. Đây không chỉ là bước tiến trong việc ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, mà còn là giải pháp bền vững giúp nông dân nâng cao thu nhập và cải thiện chất lượng sống./.

Nguồn: Theo Cổng Thông tin điện tử Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Nghệ An, "Nhân rộng mô hình chế biến, xử lý rác thải hữu cơ phát triển chăn nuôi", đăng ngày 20/11/2024, xem tại link: https://ngheandost.gov.vn/nong-nghiep/nhan-rong-mo-hinh-che-bien-xu-ly-rac-thai-huu-co-phat-trien-chan-nuoi-7601.html, truy cập ngày 19/02/2025