Công nghệ xanh là khái niệm về các ngành công nghệ được thiết kế để nhằm giảm thiểu tác động của con người đến hành tinh. Chúng bao gồm các công nghệ sử dụng ít năng lượng, nước và tài nguyên thiên nhiên khác, và giảm lượng chất thải và ô nhiễm.
Khi tham gia phát triển công nghệ xanh, con người sẽ thu được 4 lợi ích trực tiếp, đó là:
Giảm biến đổi khí hậu: Công nghệ xanh có thể giúp giảm lượng khí nhà kính thải vào khí quyển, từ đó giúp giảm biến đổi khí hậu.
Tiết kiệm chi phí: Công nghệ xanh có thể giúp doanh nghiệp và người tiêu dùng tiết kiệm tiền trên hóa đơn năng lượng, nước và các chi phí khác.
Tạo ra việc làm: Nền kinh tế xanh là một lĩnh vực đang phát triển, tạo ra những công việc mới trong các lĩnh vực như năng lượng tái tạo, tiết kiệm năng lượng và sản xuất bền vững.
Cải thiện sức khỏe: Công nghệ xanh có thể giúp cải thiện chất lượng không khí và nước, từ đó cải thiện sức khỏe của con người và môi trường.
Công nghệ xanh sẽ sử dụng ít năng lượng, nước và tài nguyên thiên nhiên khác, và giảm lượng chất thải và ô nhiễm.
Có khá nhiều vấn đề giao thoa giữa công nghệ xanh với công nghệ sạch, công nghệ khí hậu nhưng về vấn đề học thuật, chúng ta cần có sự phân biệt. Công nghệ sạch sẽ là một phạm vi bao gồm rộng rãi giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh, đồng thời giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường dưới mọi hình thức. Vì vậy, công nghệ sạch bao gồm những thay đổi mới như năng lượng sạch, xử lý nước thải, quản lý chất thải.
Trong khi đó, công nghệ khí hậu giải quyết các vấn đề đặc biệt liên quan đến con người gây ra khí hậu thay đổi— về cơ bản, bất kỳ công nghệ nào làm giảm tác động tối thiểu của khí gây ra phản ứng nhà kính khí thải. Ví dụ: mặc dù xử lý nước và quản lý chất thải sạch coi là công nghệ nhưng vẫn không đủ tiêu chuẩn là công nghệ khí hậu.
Năng lượng tái tạo: Năng lượng tái tạo là năng lượng được tạo ra từ các nguồn tự nhiên, như năng lượng mặt trời, năng lượng gió, năng lượng thủy điện và năng lượng địa nhiệt. Các nguồn năng lượng này không tạo ra khí nhà kính, là nguyên nhân chính gây ra biến đổi khí hậu.
Tiết kiệm năng lượng: Tiết kiệm năng lượng là việc sử dụng ít năng lượng hơn để đạt được cùng một kết quả. Các công nghệ tiết kiệm năng lượng bao gồm đèn LED, bộ điều nhiệt thông minh và thiết bị gia dụng hiệu quả.
Sản xuất bền vững: Sản xuất bền vững là quá trình sản xuất hàng hóa và dịch vụ mà không gây hại cho môi trường. Các thực tiễn sản xuất bền vững bao gồm tái chế, sử dụng nguyên liệu tái chế và giảm chất thải.
Vận tải bền vững: Vận tải bền vững là việc di chuyển mà không gây hại cho môi trường. Các phương tiện vận tải bền vững đang được quan tâm bao gồm xe điện, xe đạp và phương tiện giao thông công cộng.
Xây dựng ít carbon. Hiệu ứng nhà kính phát khí thải 38% nên xu thế thiết kế nhà thải ít hàm lượng carbon. Hệ thống sưởi ấm và làm lạnh tạo ra rất ít chất thải và được làm từ các vật liệu thân thiện với môi trường như tre và cây gai dầu. Các tòa nhà sẽ tự sản xuất năng lượng, thường thông qua các tấm pin mặt trời trên mái nhà. Điều đầu tiên là chúng ta phải làm cho các chủ dự án, các nhà đầu tư thấu hiểu các công trình xây dựng ít carbon có ý nghĩa quan trọng cho một tương lai xanh.
Thu hồi và lưu trữ carbon. Một câu hỏi ngày càng cấp bách cũng được đặt ra cho các nhà nghiên cứu là phải làm gì nếu nhiệt độ toàn cầu tăng quá mức 1,5 độ C. Muốn thế phải thúc đẩy công nghệ thu hồi và lưu trữ carbon lấy carbon từ khí quyển và sử dụng nó để tạo ra tổng hợp nhiên liệu.
Lưu trữ năng lượng tái tạo. Trong quá trình chuyển đổi sang năng lượng tái tạo, một vấn đề quan trọng là tìm ra cách cung cấp năng lượng sạch một nhất quán. Để thực hiện được điều này, chúng ta cần có khả năng lưu trữ số lượng lớn trong thời gian dài với chi phí thấp.
Thủy điện. Đã có xe điện chạy bằng pin nhưng vẫn cần phát triển xe điện chạy bằng pin nhiên liệu hydro. Điều này làm cho chúng hiệu quả hơn nhiều so với các phương tiện chạy bằng động cơ đốt trong và chúng cũng không tạo ra bất kỳ khí thải độc hại nào. Theo tính toán, năm 2050, hydro cuối cùng sẽ cung cấp năng lượng cho hơn 400 triệu ô tô, 20 triệu xe buýt và hơn 20% số tàu biển.
Tái chế (hoàn thành xử lý chất thải)
Tái chế nâng cấp - biến chất thải thành vật liệu hoặc sản phẩm mới, có thể sử dụng được - chưa bao giờ phổ biến hơn thế. Các công ty và tổ chức đổi mới trên khắp thế giới đang tìm kiếm cách tái chế chất thải hiện có thành nhiên liệu, phân bón đến quần áo và xe đạp. Tái chế nâng cấp là một thành phần của mô hình kinh tế tuần hoàn, một mô hình trong đó 'rác thải' không tồn tại - nó đơn giản trở thành nguyên liệu thô cho một thứ gì đó mới. “Các nguồn năng lượng tái tạo dự kiến sẽ cung cấp từ 45% đến 50% sản lượng năng lượng toàn cầu vào năm 2030 và từ 65% đến 85% vào năm 2050", theo dự báo của Công ty tư vấn quản trị toàn cầu McKinsey & Co (Mỹ).
Ngày càng nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang đầu tư vào công nghệ xanh. Điều này mang lại tác động tích cực đến nền kinh tế vì nó cho phép các công ty này tăng năng suất và giảm chi phí. Và điều đó mang lại lợi ích cho cả doanh nghiệp và người tiêu dùng bằng cách khuyến khích đổi mới và tạo việc làm, thúc đẩy nền kinh tế hơn nữa.
Nguồn: Sản Xuất Và Tiêu Dùng Bền Vững - Hướng đến tương lai xanh, “5 xu hướng công nghệ xanh năm 2024” đăng ngày 15/01/2024, xem tại link: https://scp.gov.vn/tin-tuc/t13640/5-xu-huong-cong-nghe-xanh-nam-2024.html, truy cập ngày 15/07/2024.